اخراج اساتید نشانه‌ای از استیصال و ترس؛ آیا منجر به تنش در کشور می‌شود؟
تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۱۳۲۸۳
جماران نوشت: محمدرضا تاجیک می‌گوید: تجربه نشان می‌دهد که اساتید و دانشجویان سمپاتی که به دانشگاه تزریق می‌شوند، ممکن است در ابتدا دارای منش و هویت و مواضع ایدئولوژیک خاصی باشند، و سرشار از عصبیت باشند، اما این سنگ‌های خارا به مرور زمان و بعد از چند ترم، صیقل می‌یابند و تیزی‌های آنان گرفته می‌شود و بعد از مدتی تبدیل به کسانی می‌شوند که باید به اخراجشان اندیشید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بخش هایی از گفتگو با محمدرضا تاجیک رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری در دوران اصلاحات در پی می‌آید:
برخی سخن از اخراج سریالی اساتید دانشگاه می‌گویند. این اخراج‌ها چه تبعاتی در پی خواهد داشت؟
از نظر من، اخراج اساتید یا به بیان دیگر حذف رادیکال اساتید نشانه استیصال است. استیصال همواره، همراه با نوعی انجماد و بستارمندی و تصلب رادیکال و فزاینده همراه است. نظم و نظامی که دچار استیصال می‌شود از هر چیزی می‌ترسد.
به تعبیر اخوان ثالث، «از سیلی‌زن و از سیلی‌خورده و حتی از تصویر روی دیوار می‌ترسد.» از بی‌آزار می‌ترسد، از آزاردهنده می‌هراسد، از خم ابرو و پیچش مو می‌ترسد، شب می‌ترسد و روز می‌ترسد. چنین قدرتی از آن رو که به این نتیجه رسیده دیگر نمی‌تواند خطی بنویسد که دیگران بخوانند، دیگر نمی‌تواند نوشتار و گفتار خود را در سطوح مختلف جامعه جاری و ساری کند، دیگر نمی‌تواند نگاه و احساس و ذهن مردمان را به تسخیر خود درآورد؛ بر این خیال و وهم می‌شود که مشکل در جایی دور و برون از قلمرو قدرت شکل می‌گیرد، مشکل کسانی هستند که پژواک سخن و صدا و خط آنان نیستند و همچون خرمگسی بر روی نگاه و ذهن دانشجویان و مردمان می‌نشینند، آنان را افسون و به تسخیر خویش درمی‌آورند و امکان امتداد و خوانده‌شدنِ خط را از آنان سلب می‌کنند.
به اعتقاد من، مرحله اخراج و حذف رادیکال، مرحله فراتر از آن چیزی است که «آگامبن» آن را مرحله «حذف ادغامی» یا «ادغام حذفی» می‌نامد. در این مرحله، قدرت با تلنگر تجربه واقف می‌شود که دیگر قادر نیست انسان‌ها را در خود ادغام و مستحیل کند. آنان را به رنگ و زبان و مرام و منش خویش بیاراید؛ لذا یک راه در مقابل خود می‌یابد و می‌بیند: راه حذف رادیکال.
اگرچه ممکن است در ذهن رهروان این راه که می‌روند، سوی شهر و باغ و آبادی باشد. اما بی‌تردید این خیال خامی است و این راه جز سوی خرابه و ویرانه نیست، این راه، راه بی‌برگشت و بی‌فرجام و بدفرجامی است، این راه به سوی شهر و باغ و آبادی نیست. این راه به سوی بقا و اعتلای قدرت نیست. این راه به صورت هولناکی سوی دره‌های دهشتناک نابودی است.
تمرکز و خالص‌سازی و خودی‌سازی قدرت که از چند سال پیش آغاز شده، مبتنی بر یک هراس بزرگ معطوف به بقاء است. امروز برای بسیاری کاملا واضح و مبرهن است که عده‌ای عزم آن کرده‌اند که با هر هزینه‌ای پروژه همگون‌سازی و شبیه سازی دانش و دانشجو و استاد را محقق سازند. ولی چالشی که با آن مواجه‌اند این است که امروز نهاد دانش و دانشگاه محدود و محصور به فیزیک و مکان و نهاد خاص نیست؛ امروز استاد و دانشگاه محدود و محصور به نهاد رسمی نیستند.
امروز تمام جامعه، تمام ساحت جامعه تبدیل به دانشگاه شده است. امروز از کوچکترین سلول جامعه دانش می‌جوشد یا به تعبیر زیبای «رانسیر»، «امروز با معلم‌هایی مواجه هستیم، که بدون کلام می‌آموزند و آگاهی را نشر می‌دهند.» امروز آن پسربچه و دختربچه‌ای که در سطل زباله روزی خود را می‌جویند، معلم و استاد جامعه هستند. آنان با سکوتشان و بدنشان و رنجشان و نگاهشان از بی‌عدالتی‌ها، کژکارکردی‌ها، سوء‌مدیریت‌ها، فسادها، ناکارآمدی‌ها و... با ما سخن می‌گویند. با این اساتید چه باید کرد؟ شاید بگویند آنان را نیز باید از جامعه اخراج کرد.
بنابراین، حذف استاد و دانشجو به هیچ وجه نمی‌تواند درِ رحمتی به روی اصحاب قدرت بگشاید و مرهمی بر زخم‌های مشکلات آنان بگذارد. زیرا حل مشکل در گرو اخراج «دانش» و «معرفت»، از یک سو، و اخراج هر آنکس که به نحوی از انحاء در نقش دانشجو و استاد ظاهر می‌شود است. تا وقتی دانش هست، دانشجو و استاد هست، و تا وقتی این سه هستند آگاهی و نقد هست.
هدف از این اقدامات چیست؟
کاملاً مشخص است. این پروژه‌ای کلان است و یک پروژه استراتژیکِ معطوف به بقاست.
بقای قدرت و گفتمان حاکم و عاملان و حاملان آن. این موضوع با انتخابات ریاست جمهوری رقم خورد و بعد در انتخابات مجلس تکمیل شد، و دیری نپایید که به سطوح و لایه‌های زیرین‌تر تسری یافت.
بنابراین، به نظر من، تنها یک هراس معطوف به بقا می‌تواند دست اندکار تدوین و اجرای چنین طرح‌هایی باشد. نتایج یک پیمایش نشان می‌دهد هر چه سطح سواد بالاتر می‌رود فرد مخالف‌تر می‌شود یعنی یک رابطه معنادار بین سطح سواد و مخالف‌شدن و نقد شرایط وجود دارد. شاید این واقعیت آنان را بر این اندیشیده کرده که نهاد دانشگاهی را به خود رها نکنند، زیرا همانطور که استالین زمانی گفته بود، ضدانقلاب دریافت می‌کنند. با این ذهنیت به این نتیجه رسیده‌اند که باید کل سیستم را عوض کنند.
دانشگاه رکن مهم جامعه به شمار می‌آید. به نظر شما با حذف اساتید دانشگاه، امکان دارد برخی خواسته یا ناخواسته در پی تنش باشند؟
کاملاً محتمل است و این احساس را قدرت حاکم نیز شدید دارد و می‌بینید که از چندی پیش که در آستانه سالگرد وقایع سال گذشته هستیم چه تمهیداتی امنیتی در سطح شهر پیاده شده است و به چه شکل چشم نظارتی و کنترلی قدرت شهر، و مراکز مختلف شهر را کنترل میکند، و این تمهید و تدبیر در آینده به طور محسوس‌تری خود را نشان خواهد داد.
همیشه هراس از رخدادی در راه در مباحث برخی اهالی قدرت نمایان است، آنجا که احساس می‌کنند در آینده با خیزش جدیدی مواجه می شوند و آتش‌به اختیارها را مهیّای مقابله می‌کنند. تردیدی نمی‌توان داشت که مماشات در برابر مسأله حجاب ریشه در همین تحلیل و تخمین شرایط ملتهب دارد. فعلا تمام تلاش آنها معطوف به این مهم است که از این دوران آستانه‌ای به سلامت عبور کنند.
این تلاش بیشتر باعث می‌شود صورت مسأله پاک شود یا خود مسأله؟
بله، خود را قاصر از این می‌بینند که اصل مطلب و بنیان مطلب را تمهید و تدبیر کنند و به عوارض و صورت‌ها نگاه دارند. برای نمونه، از آنجا که، خود را قاصر نشر و رسوب فرهنگ حجاب می‌بینند، لاجرم با این پدیده فیزیکی و امنیتی برخورد می‌کنند، و با این اقدام حجاب را به یک امر سیاسی و تاکتیک و تکنیک مقاومت تبدیل می‌کنند.
این شعله زیر خاکستر است؟
پاسخ سخت است. به نظرم می‌رسد، روند و فرآیند جنبش‌ها و خیزش‌ها در جامعه امروز ما به علل مختلف که در اینجا مجال تأمل در آنان نیست، میل به رادیکالیزه‌شدن دارند. بعید می‌دانم جنبش‌ها و خیزش‌های محتمل در آینده، صورت و سیرتی مدنی و دموکراتیک داشته باشند.
منبع: خرداد
کلیدواژه: اخراج اساتید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۱۳۲۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش ۲ امام جمعه به مسمومیت الکلی پزشکان /مگر مضرات مشروب خوردن را نمی‌دانند؟
به گزارش صدای ایران، آیت‌الله سید محمدکاظم مدرسی در خطبه‌های این هفته نماز جمعه بخش مرکزی یزد با اشاره به سرکوب دانشجویان آمریکایی توسط دولت آمریکا اظهار داشت: در بیش از یکصد دانشگاه در آمریکا حمایت‌های علنی از مردم مظلوم غزه در حال صورت گرفتن است که این خود جای شگفتی دارد.
آنگونه که تسنیم روایت کرده، امام جمعه بخش مرکزی یزد ادامه داد: تظاهرات و تحصن مسالمت‌آمیز در این دانشگاه‌ها از سوی دانشجویان و اساتید دانشگاهی برگزار شده است که بزرگی این اتفاقات در حالی که این افراد زیر بمباران تبلیغات اسلام‌هراسی قرار دارند، چیز کمی نیست.
شعرخوانی علم الهدی درباره حجاب: در شاهنامه، فردوسی به نقل از منیژه می‌گوید: منیژه منم، دخت افراسیاب، برهنه ندیده تنم آفتاب
مدرسی با بیان اینکه دولت‌های غربی در حال سرکوب دانشجویان و اساتید هستند، گفت: این اقدام نشانه ترس عمومی دولت آمریکاست و کار این دولت به جایی رسیده که در درون کشور خود نیز دست به اقدامات سرکوبگرانه و ضدبشری می‌زند.
وی ادامه داد: عمده مطالبات این دانشجویان و اساتید حمایت از مردم مظلوم غزه است و اعلام دارند که باید این نسل‌کشی انسانی در غزه متوقف شود و امکانات مورد نیاز به رژیم کودک‌کش صهیونیستی داده نشود و وتو صورت نگیرد.
مدرسی با اشاره به دلیل دیگر سرکوب دانشجویان آمریکایی بیان کرد: آمریکا فرزند نامشروع خود، رژیم غاصب صهیونیستی را در حال سقوط می‌بینند و تمام ملاحظات را کنار گذاشتند و روی حقیقی خود را نشان دادند و باید از رسانه‌های وابسته به غرب سوال کرد که چرا خبری از دانشجویان آمریکایی در این رسانه‌ها منتشر نمی‌شود و چرا سکوت اختیار کردید؟.
وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اختلافات بین بازار و دارایی افزود: قشر بازاری ما همواره حامی انقلاب بودند و هستند و مسئولان باید نسبت به این قشر حمایت‌های لازم را انجام دهند و باتوجه به شعار سال و اهمیت بازاریان در بخش توزیعی در عرصه بهبود تولید باید به این قشر کمک کرد.
امام جمعه بخش مرکزی یزد با بیان اینکه دشمن تلاش دارد تا از این شرایط سوءاستفاده کند، ادامه داد: باید مراقب بود تا دشمن از شرایط نتواند بهره ببرد و به نفع خود استفاده کند.
وی با اشاره به پرونده مشروب‌خوری در فارس تصریح کرد: متاسفانه جمعی از تحصیل‌کنندگان رشته پزشکی به این مورد مبتلا شدند که این خود نکته غم‌باری است و خود پزشکان مضرات این مورد را می‌دانند و جای سئوال است که چرا اقدام به خوردن مشروب کردند.
مدرسی ادامه داد: دشمن در تمام اقشار ما به‌ویژه قشر تحصیل کرده نفوذ کرده است و این عادی شدن خوردن مشروب باید مورد توجه وزارت بهداشت و مسئولان جامعه پزشکی قرار گیرد و نظارت و پالایش در این زمینه صورت گیرد و با متخلفان برخورد شود.
همچنین، حجت‌الاسلام والمسلمین سید نصیر حسینی نیز در خطبه‌های این هفته نماز جمعه با تاکید بر اینکه شرب خمر از گناهان بزرگ بوده و باید از آن دوری کرد، اظهار داشت: این زشت است جمعیتی در یک صنف مقدس با عادی انگاری، دسته جمعی مجلس گناه برپا کنید، و در این خصوص باید برخورد شود.
نماینده ولی فقیه در استان کهگیلویه و بویراحمد با برشمردن عواقب دینی و شرعی شرب و خمر افزود: در جامعه اسلامی شراب خواری حرام بوده و فرمان خداوند بر این است که در خصوص این مجالس باید تذکر و جلوگیری شود.
حسینی با بیان اینکه کسانی که با خداوند مخالفت می‌کنند کیفری سخت در انتظار آنها بوده و رعایت تقوی و دوری از گناه ضرورت دارد، ابراز کرد: وجود امام ضرورتی برای جامعه بوده و اگر امام نباشد نظام تکوین و تشریع از بین خواهد رفت و بدون شک بر زندگی اثر دارد.
وی خاطرنشان کرد: وجود امام برای نظام آفرینش حجت بوده و در کنار قران وجود امام برای هدایت و رفع مسائل لازم و ضروری است.
حسینی با اشاره به اینکه امام جعفر صادق (ع) انقلاب بزرگی در مذهب ایجاد و اساتید زیادی برای ترویج دین تربیت کردند، با برشمردن خصوصیات امام ابراز داشت: خداست که تاج امامت را بر سر شخص می‌گذارد چرا که امام از خطا‌ها مبرا و مافوق تصورات انسان‌ها است.
وی خصلت دیگر امامان را علم لدنی عنوان کرد و گفت: علم امام متصل به علم الهی است و همه عالم زیر نظر اوست و باید به حجت خداوند ایمان داشته باشیم.
حسینی با تبریک روز ماما و روز جهانی هلال احمر بیان کرد: امدادگران در لحظات سخت در کنار مردم هستند و از زحمات آنها تقدیر و تشکر می‌کنم.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت